PHÒNG CHỐNG BỆNH LIÊN CẦU LỢN Ở NGƯỜI
 
Hiện nay tình hình bệnh liên cầu lợn ở người trên địa bàn thành phố Hà Nội đang có xu hướng gia tăng. Tính đến ngày 05/8/2025 đã ghi nhận 7 trường hợp mắc bệnh liên cầu lợn, trong đó có 1 trường hợp tử vong. Sau đây, Trạm Y tế xã Sơn Đồng giới thiệu một số thông tin về bệnh liên cầu lợn ở người để toàn thể nhân dân nắm được và chủ động thực hiện các biện pháp phòng chống bệnh.
1. Thông tin chung về bệnh liên cầu lợn ở người
Bệnh liên cầu lợn ở người là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính do vi khuẩn liên cầu lợn (Streptococcus suis) lây truyền từ động vật sang người. Lợn là ổ chứa chủ yếu, ngoài ra vi khuẩn liên cầu lợn cũng được phát hiện ở các động vật khác như trâu, bò, chó, mèo, chim, dê, lợn rừng, ngựa, cừu.
Vi khuẩn liên cầu lợn thường cư trú ở đường hô hấp trên và ở hạch hầu họng của lợn, tuy nhiên khi mắc bệnh, có thể phát hiện vi khuẩn này ở các phủ tạng, đường tiêu hóa, đường sinh dục hay trong máu của lợn bệnh. Vi khuẩn liên cầu lợn có sức đề kháng kém, dễ bị tiêu diệt bởi các chất sát khuẩn và tẩy rửa.
Cho tới nay chưa ghi nhận sự lây truyền bệnh liên cầu lợn từ người sang người. Người bị nhiễm vi khuẩn liên cầu lợn thường do tiếp xúc trực tiếp với vi khuẩn thông qua các tổn thương, trầy xước trên da (đặc biệt là những người chăn nuôi, giết mổ, chế biến thực phẩm, vận chuyển, vệ sinh chuồng trại…) hoặc ăn các sản phẩm như tiết canh, thịt, phủ tạng của lợn bệnh hay lợn mang vi khuẩn chưa được nấu chín.
2. Biểu hiện lâm sàng của bệnh
Thời gian ủ bệnh: từ khi phơi nhiễm đến khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên khoảng 2 ngày (dao động từ 3 giờ đến 14 ngày).
Bệnh có biểu hiện lâm sàng đa dạng nhưng hay gặp nhất là hai thể viêm màng não và sốc nhiễm khuẩn:
- Thể viêm màng não: sốt cao, đau đầu, buồn nôn, nôn, cứng gáy, ù tai, thường kèm theo giảm thính lực, có thể gây điếc không hồi phục.
- Ở thể sốc nhiễm khuẩn, bệnh nhân thường có phát ban xuất huyết thành từng đám lan tỏa kèm theo rối loạn đông máu nội mạch rải rác dễ tiến triển nhanh thành suy đa phủ tạng, tỷ lệ tử vong từ 5% tới 20%, nếu khỏi thì thời gian hồi phục thường kéo dài.
3. Biện pháp phòng bệnh
- Không giết mổ hay tiêu thụ lợn mắc bệnh, lợn chết.
- Thực hiện vệ sinh ăn uống, không ăn thịt hoặc phủ tạng lợn chưa nấu kỹ; không ăn tiết canh lợn và các loại thịt, sản phẩm tái, sống được chế biến từ lợn không đảm bảo an toàn thực phẩm. Người tiêu dùng chỉ nên mua thịt lợn đã được cơ quan thú y kiểm dịch.
- Sử dụng các phương tiện phòng hộ như găng tay, ủng, kính bảo vệ mắt; rửa tay bằng xà phòng trước và sau khi chăm sóc, giết mổ, chế biến thịt lợn, đặc biệt khi phải xử lý lợn mắc bệnh hoặc lợn chết.
- Khi có vết thương hở, hoặc có các vùng da bị tổn thương không nên giết mổ lợn hoặc chế biến thịt lợn tươi sống; hoặc nếu có thì cần băng kín vết thương trước khi tiếp xúc và dùng chất khử trùng sau khi làm việc.
- Dùng xà phòng rửa sạch sẽ các đồ dùng chăm sóc, giết mổ hay dụng cụ nhà bếp ngay sau khi sử dụng.
- Thực hiện tốt vệ sinh thú y, đảm bảo môi trường khu vực chăn nuôi lợn và các loại gia súc sạch sẽ, thoáng khí, ủ phân để diệt mầm bệnh; không mua bán, vận chuyển lợn nhiễm bệnh từ các khu vực có lưu hành bệnh tới khu vực khác.
- Người khi có các biểu hiện nghi ngờ mắc bệnh như sốt cao đột ngột và có tiền sử chăm sóc, giết mổ lợn mắc bệnh, chết hoặc ăn sản phẩm từ lợn không đảm bảo vệ sinh cần phải đến khám ngay tại các cơ sở y tế để được khám, điều trị và xử lý kịp thời.
ThS. Vương Thị Huyền